نتایج جستجوی عبارت «بنای یادبود» در نوشته‌های دانشنامه گردشگری:
مسجد حاج سیدعلى - مسجد الزهرا کنونی
دانشنامه گردشگری » بناهای تاریخی شهرستان نیریز » مسجدهای نی ریز »
این مسجد هنوز قسمتی از شکل معماری گذشته خود را دارا است و تاریخ بنای آن مربوط به قبل از سالِ ۱۰۸۷ ه. ق. بوده است. در این مسجد، دو کتیبه موجود است. کتیبه نخست مربوط به تاریخ بنای آن است که متأسفانه قابل‌خواندن نیست، امّا کتیبه دوم مربوط به تعمیر آن در دوره شاه سلیمان دوم صفوی در سال ۱۰۸۷ ه. ق. است. «و ان المساجد للّه فلاتدعوا مع اللّه احدا ... [قدامر] به تعمیر هذا المسجد الشریف...
مسجد جامع صغیر - مسجد بازار - مسجد امام خمینی نیریز
دانشنامه گردشگری » بناهای تاریخی شهرستان نیریز » مسجدهای نی ریز »
مسجد جامع صغیر که به مسجد بازار نیز شهرت دارد (مسجد امام خمینی کنونی). بنای قدیمی این مسجد، چند سال پیش تخریب شد. تاریخ بنای آن به طور دقیق دانسته نیست. برخی تاریخ آن را سال ۶۸ ه. ق. گفته‌اند  که البته بعید به نظر می‌رسد، زیرا مقدسی که در سده چهارم هجری قمری از این شهر دیدن کرده، فقط از یک مسجد جامع خبر داده  که به احتمال بسیار می‌بایست منظور، مسجد جامع کبیر باشد. همچنین تاریخ بنای آن را...
مسجد چنار شاهی -مسجد ولی عصر کنونی
دانشنامه گردشگری » بناهای تاریخی شهرستان نیریز » مسجدهای نی ریز »
این مسجد در حدود سال ۱۲۵۴ ه. ق. بناشده است. در پایان سی پاره‌ای که توسط عبدالحسین نیریزی کتابت شده، نام این مسجد «فیض علامت» و تاریخ بنای آن، سال ۱۲۵۴ ه. ق. آمده است. این سی پاره وقف این مسجد بوده است. «... و بعد چون لمعه از لمعات تاییدات الهی و توفیقات ربانی بر ساحت احوال سعادت مال عالی‌شأن رفیع مکان، عزت و سعادت بنیان، زبده الا ماجد و الاعیان، جامع البرّ و الاحسان، سلاله السادات و النجباء...
منزل مرحوم میرزا محمد باقر جاوید
دانشنامه گردشگری » بناهای تاریخی شهرستان نیریز » خانه های ماندنی نیریز »
منزل جاوید در شمال شرق شهر نی‌ریز و در خیابان خلیل شهید، محلهٔ سادات مشهور به «کوچهٔ بالا» واقع شده است. این بنا متعلق به دورهٔ قاجاریه است و در تاریخ ۱۳۸۱/۵/۸ به شمارهٔ ۶۰۸۵ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. ورودی بنا در قسمت شمال آن و در انتهای کوچه قرار دارد که در کوچهٔ ذکرشده سه بنای تاریخی هم‌زمان قرارگرفته است. فرم بنا دارای پلان مربع که آثار ساخت‌وساز آن دور حیاط است. از...
مسجد میرحیدرعلی (مسجد حاج سید علی، مسجد الزهرا(س) کنونی)
دانشنامه گردشگری » بناهای تاریخی شهرستان نیریز » مسجدهای نی ریز »
مساجد ازجمله بناهای تاریخی هستند که در طول تاریخ از گزند تخریب مصون مانده و همواره از زمان‌های قدیم در بیشتر شهرهای ایران باقی‌مانده‌اند و هر یک به‌نوعی گویای تاریخ معماری و سیاسی - اجتماعی مناطق مختلف می‌باشند. نی‌ریز به‌عنوآن‌ یکی از قدیمی‌ترین شهرهای فارس و بلکه ایران، با تاریخی غنی و پرفرازونشیب، مساجد تاریخی ارزشمندی داشته که خوشبختانه معدودی از آن‌ها نیز در مسیر تاریخ باقی‌مانده‌اند. ازجمله: مسجد جامع کبیر که همچنان پابرجاست و مساجدی که آثاری...
آتشکده‌ی بهرام، آرمیده در کنار بختگان
دانشنامه گردشگری » بناهای تاریخی شهرستان نیریز » بناهای باستانی نی ریز »
به استناد صفحهٔ ۱۷۹ تاریخ ایران، تألیف حسن پیرنیا و عباس اقبال آشتیانی، در زمان اَرْدَوان آخرین پادشاه اشکانی در سال ۲۰۰ میلادی، بابک فرزند ساسان در شهر خیر کنار دریاچهٔ بختگان حکومت داشته است. به نوشتهٔ «خواندمیر» در صفحهٔ ۲۲۳ جلد اول کتاب «حبیب السیر»، همین بابک حاکم خیر، فرزندی شجاع و دلیر داشته است به نام اردشیر که در سال ۲۲۴ میلادی بر اردوان آخرین پادشاه اشکانی شوریده و او را شکست داده و سلسلهٔ ساسانیان...
روستای دهمورد
دانشنامه گردشگری » بخشها و روستا های تابع نیریز » بخش آباده طشک » دهمورد »
 دهمورد دارای پیشینه تاریخی زیادی است. در منابع جغرافیایی دوره‌های سوم تا هشتم هجری قمری، از آن به عنوان «آس» و در برخی موارد  «بودنجان» و نیز «دیه‌مورد» یاد شده است. ازجمله آثار دوره‌های قبل از اسلام در این منطقه بناهای معروف به «چهار طاقی» می‌باشد که هنوز یکی از آن‌ها در روستای دهمورد و در مجاورت مدفن امامزاده یوسف (ع) موجود است. در کتب تاریخی ازجمله ابن‌بلخی، اصطخری، قزوینی و ...  به نام اشاره شده است. ازجمله حمداله مستوفی می‌نویسد:...
مسجد جامع کبیر نی‌ریز
دانشنامه گردشگری » بناهای تاریخی شهرستان نیریز » مسجدهای نی ریز » مسجد جامع کبیر نی ریز »
این مسجد یکی از بناهای تاریخی و از قدیم‌ترین مساجدی است که در سده‌های نخستین اسلامی بناشده است. برخی این مسجد را آتشکده دانسته و گفته‌اند که در دوره ساسانیان، آتش مقدس را از آتشکده کاریان به آنجا می‌آورده‌اند. در اینکه در نی‌ریز آتشکده بوده، تردیدی نیست، امّا اینکه این مسجد در مکان آتشکده بنا گردیده، جای تردید است. مقدسی در احسن التقاسیم ـ در نیمه اول سده چهارم هجری قمری ـ ذیل معرفی نی‌ریز از مسجدی در کنار بازار...
مسجد نظر بیگی - مسجد امام حسن(ع) کنونی
دانشنامه گردشگری » بناهای تاریخی شهرستان نیریز » مسجدهای نی ریز »
مسجد نظر بیگی (امام حسن کنونی) در حاشیه خیابان آیت‌الله طالقانی واقع‌شده و از مساجد تاریخی نی‌ریز است. این مسجد پیش‌ازاین از چند بخش تشکیل‌شده بود که در فصول گوناگون از هر بخش آن به‌طور جداگانه برای انجام نماز یومیه، مراسم ایام ماه مبارک رمضان و شب‌های قدر و سایر کارهای دینی و اسلامی استفاده می‌شد یا به‌عبارت‌دیگر مسجد بخش‌های بهاره، تابستانه، پاییزه و زمستانه داشته است. ۱- مسجد دارای تعدادی ستون زیبا از سنگ یکپارچه بود که به طرز زیبایی حجاری...